arrow btn arrow right arrow left chevron mouse pulser checkmark date calendar

Balans

22 december 2020
Maurice Rojer

Nog voordat Nederland op 15 december in een nieuwe lockdown ging, hadden de vakbonden het onderhandelingsproces over een nieuwe cao al op slot gezet. Door met een ultimatum te komen met, onder andere, een looneis van de oorspronkelijke 5%. Dat wij daar niet mee akkoord konden gaan, zal niemand raar vinden. Vervolgens besloten de vakbonden een akkoord te willen afdwingen met collectieve acties. Gaan we daarmee de crisis bezweren?

Zo vlak voor de Kerst en Oud en Nieuw, voor mij als cao-onderhandelaar een moment van bezinning.

De Metalektro laat sinds begin dit jaar constante omzetdalingen en productieverliezen zien. De crisis raakt de sector hard, terwijl er al genoeg uitdagingen waren, zoals technologische en energietransities, geopolitieke spanningen, handelsoorlogen en Brexit.

Eerlijk is eerlijk, er zijn grote verschillen tussen bedrijven in de sector als het gaat om de gevolgen van de coronacrisis. Maar de groep bedrijven die last heeft van de crisis is zo groot, dat je daar echt niet omheen kunt als het gaat om het afsluiten van een cao die voor die hele sector geldt. De cao moet de grote groep bedrijven ondersteunen, zodat ze de crisis kunnen overleven en/of ervan te herstellen.

Verantwoordelijk

Het maken van afspraken over, onder andere, loonsverhogingen, pensioenpremies, eerder stoppen met werken, generatiepact, jeugdlonen, duurzame inzetbaarheid, zijn een investering in een beter werkende, aantrekkelijke arbeidsmarkt en verhoging van productiviteit. Maar in crisistijd hebben cao-partijen een extra verantwoordelijkheid om verstandige afspraken te maken waarmee bedrijven en hun werknemers niet nóg verder de crisis in geduwd worden.

Tegelijk zie ik dat werknemers zich moeten blijven ontwikkelen om voorbereid te zijn op uitdagingen van de toekomst, zoals technologische veranderingen. Bedrijven moeten wendbaar genoeg zijn om de crisis te overleven en voorbereid te zijn op nieuwe onzekerheden. En de sector moet aantrekkelijk blijven voor de arbeidsmarkt, waar tekorten van vakmensen een constante uitdaging zijn. Een cao die met deze zaken rekening houdt, helpt werkgevers én werknemers om zich samen uit de crisis te ontworstelen en voorbereid te zijn op de toekomst.

Lucht

De loonafspraken in de laatste cao waren bovengemiddeld en ver boven de inflatie. Die afspraken zijn gemaakt omdat het kon. Maar bleken achteraf samen te vallen met het jaar dat de coronacrisis uitbrak. Dat betekent dat bedrijven weer 'lucht' nodig hebben, omdat de onzekerheid alleen maar lijkt te groeien.

Onzekerheid was er ook over de pensioenregeling, die zekerheid voor de toekomst van werknemers moet bieden. Een aanpassing van de pensioenregeling bleek noodzakelijk. Werkgevers waren bereid om tijdens de cao-onderhandelingen hier alvast een akkoord over te sluiten en te investeren in aanpassing van de pensioenregeling door het betalen van meer premie.

We blijven zoeken naar een balans tussen investeringen in arbeidsvoorwaarden, duurzame inzetbaarheid van werknemers, het beheersen van kosten en het vergroten van wendbaarheid van bedrijven, met als doel de crisis te kunnen overleven en ervan te herstellen.

Geen makkelijke opgave

Wat mij betreft bereiken we die balans niet onder dwang of dreiging. Die bereiken we door samen te blijven verkennen en te zoeken naar oplossingen die acceptabel zijn voor werkgevers én werknemers in deze moeilijke tijden.

Ik wens jullie een fijne kerstperiode en een gezond en productief 2021.

Sluiten