Kabinet zet met Klimaatnota voorzichtig stapje richting gelijk speelveld – uitvoering wordt lakmoesproef
De Klimaatnota 2025 bevat belangrijke correcties op eerder beleid dat het verdienvermogen van de Nederlandse industrie onder druk zette. FME ziet dat het kabinet gehoor geeft aan signalen uit de industrie, met het herstel van de indirecte kostencompensatie (IKC), het uitstel van de nationale CO2-heffing en het schrappen van de nationale circulaire plasticsnorm en -heffing. Ook de aankondiging dat wordt gewerkt aan een financieringsaanpak voor netkosten op basis van amortisatie, is positief. FME dringt erop aan dat er met Prinsjesdag een concreet alternatief komt voor de eerder geschrapte Volume Correctieregeling (VCR). FME roept de coalitiepartijen verder op om hun uitgesproken steun aan de industrie nu te vertalen naar politieke ruimte voor echte keuzes: van netcapaciteit tot CO2-compensatie, van investeringszekerheid tot een eerlijk speelveld.
Tekort aan stroomcapaciteit
Een van de meest urgente knelpunten waar bedrijven tegenaan lopen, is het tekort aan stroomcapaciteit. Meer dan 20.000 bedrijven wachten op een aansluiting op het elektriciteitsnet. Tegelijkertijd stijgen de netkosten met circa 5% per jaar. FME steunt daarom het kabinetsvoornemen om te onderzoeken hoe netbeheerders via de Staat kunnen lenen, zodat de noodzakelijke investeringen sneller en betaalbaarder kunnen plaatsvinden op basis van amortisatie. Dit moet geregeld zijn met Prinsjesdag, zodat er noodzakelijk stappen gezet kunnen worden in uitbreiding van het net. FME is voorstander een nationale investerings- en innovatiebank buiten de rijksbegroting, zoals Duitsland en Frankrijk die hebben. Deze zou kunnen helpen om de grote transities, zoals de energietransitie, uitvoerbaar en betaalbaar te maken.
Stroom in de kabels
Theo Henrar, voorzitter FME: "Deze Klimaatnota bevat een aantal broodnodige correcties op eerdere beleidskeuzes. Dat is een klein stapje in de richting een gelijk speelveld, maar er is nog steeds sprake van een gapend gat tussen Nederland en onze buurlanden. Laat één ding helder zijn: wij willen geen plannen op papier, maar stroom in de kabels. En financiering in de boeken. Dáár zit het verschil tussen voornemen en vertrouwen. Pas als we dat realiseren, kan de industrie hier blijven investeren en verduurzamen."
Onvoldoende om concurrentieverschil met buurlanden te dichten
De terugkeer van de regeling voor indirecte kostencompensatie (IKC), met € 497 miljoen over drie jaar, is een welkome impuls voor bedrijven die willen elektrificeren. Tegelijkertijd blijft Nederland achter bij landen als Duitsland, waar de regeling loopt tot 2030 en aanzienlijk ruimhartiger is. De echte impact zou pas ontstaan als de regeling in Nederland net zo lang en stabiel wordt vormgegeven. Bovendien ontbreekt het nog aan duidelijkheid over andere randvoorwaarden: de nationale CO2-heffing is weliswaar uitgesteld, maar niet structureel geschrapt. Een vervangende regeling voor de geschrapte Volume Correctieregeling (VCR) is nog in onderzoek. De optelsom van deze maatregelen is dus nog onvoldoende om het concurrentieverschil met onze buurlanden echt te dichten. Het is tijd om de volgende stap te zetten: met structurele keuzes die langjarige zekerheid bieden.
Waterstof
FME waardeert dat er ook extra middelen beschikbaar worden gesteld voor verduurzaming via waterstof. Om de productie van waterstof te stimuleren is € 2,1 miljard gereserveerd, en voor de toepassing van waterstof in de industrie € 662 miljoen. Dit zijn belangrijke stappen om de transitie in zware industrie mogelijk te maken.
Tegelijk blijft het essentieel dat beschikbare middelen ook daadwerkelijk bij de bedrijven terechtkomen die verduurzamen. FME blijft erop toezien dat gereserveerde gelden niet alsnog worden ingezet voor andere begrotingsdoelen.
Fundament moet kloppen
De industrie wil verduurzamen en vooroplopen. Maar dat lukt alleen als het fundament klopt. FME blijft graag in gesprek om samen te zorgen voor toekomstbestendige keuzes – met focus op uitvoering, duidelijkheid en resultaat.
Ria van der Steen
Meer weten? Neem contact op
Woordvoerder
