Zonder mensen geen transitie

25 september 2025
Nicolette Stoel

Nederland staat voor enorme maatschappelijke uitdagingen. De technologische industrie kan hier het verschil maken met innovatieve oplossingen voor het woningtekort, het energievraagstuk, de voedselvoorziening, zorg en mobiliteit. Maar zonder mensen met de juiste technische en digitale vaardigheden kunnen we deze oplossingen niet ontwikkelen, produceren, implementeren of installeren. Een jaarlijkse instroom van tienduizenden extra werknemers in de techniek en industrie is essentieel.

Blog door Nicolette Stoel, public affairs adviseur Onderwijs en Arbeidsmarkt

Nagenoeg al onze leden hebben een structureel tekort aan technisch geschoolde medewerkers op mbo, hbo of wo-niveau. Mede als gevolg van de demografische ontwikkelingen, stromen minder jongeren het bèta-technische onderwijs in. De vergrijzing in de sector betekent daarnaast dat het arbeidsaanbod structureel afneemt. Het gevolg? Steeds meer sectoren dreigen vast te lopen. Hierdoor komen essentiële (proces)innovaties om onze technologische industrie competitief en strategisch autonoom te houden in gevaar.

Naast de broodnodige instroom van extra technici, is het belangrijk de arbeidsproductiviteit te verhogen. We moeten nog meer inzetten op technologische en digitale innovaties. Inclusieve technologie ondersteunt mensen met afstand tot de arbeidsmarkt met oplossingen op fysiek, cognitief en sociaal terrein. Ook verhoogt het de duurzame inzetbaarheid van werknemers. Iedereen moet kunnen meedoen en hun talent optimaal kunnen benutten.

De samenwerkende technische sectoren en vakbonden werken nauw samen in het ‘Aanvalsplan Arbeidstekorten Techniek, Bouw en Energie’ om de instroom te vergroten, de uitstroom te verkleinen en de arbeidsproductiviteit te vergroten met innovatie en digitalisering. Maar zij kunnen de problemen niet alléén oplossen. We hebben de overheid nodig als partner, voor duurzame oplossingen.

Wat er nu nodig is:

Een nieuw kabinet moet van het oplossen van het tekort aan technisch talent in de technologische industrie een absolute topprioriteit maken:

  • Stimuleer een Leven Lang Ontwikkelen en ga meer vraaggericht te werk. Veel vakmensen leren het liefst praktijkgericht, op de werkvloer en het onderwijs heeft hier nog onvoldoende oog voor.
  • Veranker technologie en techniek in het funderend onderwijs zodat jongeren al op vroege leeftijd interesse ontwikkelen voor techniek.
  • Stimuleer de keuze voor technische (vervolg)opleidingen en haal financiële drempels voor onderwijsinstellingen weg
  • Faciliteer hybride docentschap met een Wet Bevordering Technisch onderwijs, betere matching van vraag en aanbod en maatwerkeisen voor hybride docenten
  • Behoud toegang internationaal talent tot Nederlands onderwijs en bedrijfsleven voor de cruciale tekortsectoren, zolang we in Nederland onvoldoende technici opleiden
  • Ontwikkel een vakkrachtenregeling voor de cruciale tekort-beroepen waarbij gereguleerde toegang onontbeerlijk is voor het verdienvermogen en de brede welvaart van Nederland
  • Beperk de wet screening kennisveiligheid tot specifieke, daadwerkelijk sensitieve technologieën
  • Implementeer de Crisisregeling Personeelsbehoud, ook bij ‘supply chain’-problematiek

De verkiezingen bieden een kans om de arbeidsmarktproblematiek voortvarend aan te pakken. Wij roepen de politiek op om die kans te grijpen, voor een duurzame economie, sterke industrie en brede welvaart.

Sluiten