Strategisch industriebeleid voor groei en vergroening

Standpunt

Verduurzaming

Robotisering productie

Een duurzame samenleving vraagt om een sterke, groene industrie. Onze technologische industrie ontwikkelt en produceert de cleantech en systemen die nodig zijn voor energiebesparing, elektrificatie en circulaire productie. Daarmee vormt zij de basis van ons klimaatbeleid én onze strategische autonomie. Wie industrie wegjaagt, zorgt daarmee niet voor een lagere CO2-uitstoot. De productie verdwijnt uit Nederland, maar de behoefte blijft en zal import uit het buitenland (met lagere standaarden) doen groeien. Alleen met tijd, ruimte en voorspelbaar beleid kan de industrie verduurzamen. Dat vraagt om stabiele vergunningverlening, robuuste energie-infrastructuur en ondersteuning bij elektrificatie, proceswarmte en waterstof. Anders verdwijnen niet alleen banen en investeringen, maar ook belastingopbrengsten en onze regie op verduurzaming.

Onze prioriteiten

Herstel het gelijke speelveld voor verduurzamende industrie

De Nederlandse industrie kampt met fors hogere energiekosten dan in omliggende landen. Dit tast onze concurrentiepositie aan en ondermijnt de investeringsbereidheid in verduurzaming. Het PBL waarschuwde al in 2021 voor het risico op carbon leakage zolang realistische alternatieven ontbreken – en die randvoorwaarden zijn er nog altijd niet. Waterstof is te duur, CCS-projecten lopen vertraging op en netcongestie is niet opgelost.

Zonder actie dreigt verdere de-industrialisatie. Steun daarom de Europese Clean Industrial Deal en zet in op geharmoniseerde netwerkkosten. Tot die er zijn, zijn nationale maatregelen noodzakelijk om de concurrentiekracht en investeringsbereidheid in Nederland te beschermen.
1. Verleng de IKC-regeling, inclusief het uitzonderingsmechanisme voor indirecte emissiekosten, met een looptijd tot ten minste 2030 zoals in omliggende landen.
2. Vervang de Volume Correctie Regeling, die Nederland heeft geschrapt, door een nieuw instrument op alternatieve grondslag.
3. Verlaag daarnaast de energiebelasting voor grootverbruikers en schaf de nationale CO₂-heffing bovenop het ETS af, waartoe recent ook door de Tweede Kamer is opgeroepen.

Energie opslag

Maak werk van waterstofinfrastructuur en decentrale toepassingen

Verder moet de aanleg van de waterstofbackbone, decentrale waterstoftechnologie en de Delta Rhine Corridor worden versneld. Maak daarom de gereserveerde €2,7 miljard snel beschikbaar, zodat bedrijven kunnen investeren in duurzame uitvoering.

Geef voorrang aan netuitbreiding in vergunningverlening

Trage vergunningprocedures en stikstofruimte blokkeren de uitrol van cruciale energie-infrastructuur. Geef uitbreiding van het elektriciteitsnet prioriteit in ruimtelijke ordening en stikstofverdeling. Zonder snelle procedures kan de industrie niet elektrificeren en dus ook niet verduurzamen.

electriciteit

Zet de knop om voor duurzame verlichting

Ledverlichting is een no-regretmaatregel die direct energie, CO₂ en netcapaciteit bespaart. Toch blijft conventionele verlichting op grote schaal in gebruik. Stel een nationale doelstelling in: een volledige overstap naar LED vóór 2030. Begin bij de overheid zelf en maak de overstap naar LED verplicht voor alle (semi-)publieke gebouwen – in lijn met de aangenomen motie-Thijssen/Kröger (“Met LED kan het”). Zorg daarnaast voor heldere wetgeving en praktische ondersteuning voor overstappende ondernemers. Het besparingspotentieel is fors: 7,9 TWh elektriciteit en 240 miljoen kuub aardgas per jaar.

Verlaag en spreid toekomstige netkosten via publieke financiering

De benodigde investeringen in het elektriciteitsnet voor een transitie naar minder fossiele energie bedragen naar verwachting circa €200 miljard.
1. Financier deze versterking via een lening uit de algemene middelen met gespreide aflossing en rente over meerdere decennia (amortisatie).
2. Start pas met terugbetaling wanneer de kostenverschillen met buurlanden zijn teruggebracht tot een acceptabel niveau.
3. Laat buitenlandse afnemers meebetalen aan Wind op Zee, conform IBO-aanbevelingen.

Verduurzaming

Meer binnen dit onderwerp

FME wil de leden helpen bij verduurzaming, en ziet ook dat de lidbedrijven oplossingen bieden voor het energie- en klimaatvraagstuk. FME pleit voor overheidsmaatregelen met impact, zoals het tegengaan van netcongestie en het stimuleren van nieuwe energiedragers zoals waterstof.

Sluiten