Energie, grondstoffen en materialen

Standpunt

Marktsegmenten

Regio Noord

Circulaire economie voor strategische autonomie en groei

Zonder circulaire economie (CE) geen klimaatbeleid, geen strategische autonomie en geen sterke industrie. De toegang tot kritieke grondstoffen bepaalt of we windturbines, batterijen en zonnepanelen kunnen bouwen – of niet. Tegelijkertijd worden zeldzame metalen en materialen steeds vaker geopolitiek ingezet. Om die afhankelijkheid te verkleinen, moeten we in Europa onze materiaalkringlopen sluiten. Dat lukt alleen met een sterke industriële basis, slimme technologie en stabiel beleid. Het sluiten van materiaalkringlopen – zoals die van staal, aluminium en batterijen – vereist een sterke, energie-intensieve industrie in Europa. Zonder die industriële basis verplaatsen we productie, verliezen we strategische autonomie en blijven we afhankelijk van instabiele importstromen.

Nederlandse bedrijven willen investeren in hergebruik, recyclage en circulaire verdienmodellen. Maar de uitvoering stokt. Wetgeving is onduidelijk, businesscases zijn vaak niet rond te rekenen, en regie ontbreekt. Terwijl China en de VS deals sluiten om hun toegang tot grondstoffen veilig te stellen, dreigt Europa verder terrein te verliezen. Het is tijd voor een circulair beleid dat werkt in de praktijk.

Onze prioriteiten

Maak circulaire productie strategisch en rendabel

Erken circulaire productie als van strategisch, economisch én geopolitiek belang. Ondersteun ondernemers bij investeringen in hergebruik, levensduurverlenging en grondstoffenbesparing. Ontwikkel instrumenten zoals een CE-SDE++ voor het overbruggen van onrendabele toppen en stimuleer toepassingen met langere terugverdientijden. Zet gericht middelen in voor het aanjagen van circulaire innovaties, zoals de inzet van 3D-printing en de vervanging van moeilijk recyclebare materialen.

Circulair

Richt beleid op uitvoering: helder, stabiel en stimulerend

Zorg voor duidelijke, technologie-neutrale wetgeving rond afval en hergebruik. Maak concreet wanneer afval juridisch een grondstof of product wordt. Nederland heeft geen nieuwe CE-doelen nodig, maar wel werkbare kaders, uitvoeringskracht en praktische ondersteuning voor ondernemers.

Zet regie en middelen op één plek

Voorkom versnippering tussen vier betrokken ministeries. Breng de uitvoering én financiering van het CE-beleid onder bij één eindverantwoordelijk ministerie. Maak circulaire economie een vast onderdeel van de rijksbegroting en investeer structureel ten minste €100 miljoen per jaar.

Geld

Sluit materiaalkringlopen – nationaal en Europees

Koppel het Nationaal Programma CE aan de Grondstoffenstrategie en investeer in R&D voor het sluiten van materiaalkringlopen zoals die van staal, aluminium en batterijen. Versterk het Nationaal Materialen Observatorium (NMO) met structurele financiering om bedrijven praktisch te ondersteunen bij het beheersen van risico’s op grondstoffentekorten, het implementeren van circulaire strategieën en de overstap naar circulaire businessmodellen. Voorkom verdere krimp van de Europese industriële capaciteit – sinds 2017 is al de helft van de zink- en aluminiumproductie stilgevallen. Zonder industrie geen kringloop.

Werk aan werkbare Europese kaders en eerlijke uitvoering

Maak recyclingdoelen, zoals voor e-waste, realistischer en uitvoerbaar. Hanteer de WEEE Available for Collectionmethode en zorg voor een gelijk speelveld binnen de UPV. Zet in Brussel in op strategische grondstofzekerheid en leer van eerdere crises zoals corona, exportrestricties vanuit China en de oorlog in Oekraïne. Zorg voor werkbare en gebalanceerde wetgeving rond bijvoorbeeld PFAS, met uitzonderingen waar geen alternatieven zijn. Alleen dan blijven Europese bedrijven concurrerend én circulair.

Europese vlaggen

Marktsegmenten

Meer binnen dit onderwerp

In verschillende marktsegmenten willen we  belemmeringen voor onze leden wegnemen. Bedrijven die een bijdrage willen leveren aan maatschappelijke uitdagingen van deze tijd moeten alle ruimte hebben om te ondernemen. Denk daarbij aan mobiliteit, verduurzaming, defensie en veiligheid, een duurzame voedselketen en innovaties in de zorg.

Sluiten